Jodły
Różne oblicza jodły.
Dowiesz się, jakimi cechami charakteryzują się jodły i jak wiele ich rodzajów i odmian możesz spotkać. Opowiem Ci również, co lubią jodły.
JodÅ‚a – dostojna i piÄ™kna.
JodÅ‚y wystÄ™pujÄ… w stanie naturalnym i można je spotkać w naszych lasach, głównie w rejonach górskich. Jest to czysty gatunek jodÅ‚y pospolitej, zwanej także jodÅ‚Ä… biaÅ‚Ä… (Abies alba). Jest strzeliste, okazaÅ‚o drzewo, którego wysokość może dochodzić do kilkudziesiÄ™ciu metrów. Pochodzi z chÅ‚odniejszych regionów Europy i Azji. Starsze okazy tworzÄ… na szczycie korony tzw.bocianie gniazda. IgÅ‚y jodÅ‚y sÄ… lekko poskrÄ™cane i rosnÄ… pojedynczo na pÄ™dach. Pod spodem pokryte sÄ… biaÅ‚Ä… powÅ‚okÄ…. JodÅ‚y kwitnÄ… wiosnÄ… w kwietniu i maju. JodÅ‚a, jakÄ… znamy z naszych lasów ma niewielkie żółtawe szyszki mÄ™skie i nieco wiÄ™ksze czerwonawe – żeÅ„skie. Tym, co odróżnia jÄ… miÄ™dzy innymi od Å›wierku, jest to, że szyszki jodÅ‚y nie spadajÄ… na ziemiÄ™, ale po dojrzeniu w okolicach wrzeÅ›nia i października rozpadajÄ… siÄ™ wysypujÄ…c z wnÄ™trza nasiona. JodÅ‚y sÄ… drzewami zimozielonymi i nie gubiÄ… igieÅ‚ na zimÄ™.
JodÅ‚a – nie tylko ozdoba.
Drewno jodły wykorzystywane jest w budownictwie, do produkcji mebli i w przemyśle papierniczym. Z igieł i pędów wytwarza się olejki eteryczne, które wykorzystywane są w przemyśle kosmetycznym i zielarstwie. Olejki jodły często stosowane są aromaterapii.
Co lubią jodły?
Jodły lubią glebę próchniczą, przewiewną i żyzną. Służy im także wysoka wilgotność powietrza, dlatego dobrze czują się w pobliżu wody. W stanie naturalnym radzą sobie w towarzystwie zarówno innych drzew i krzewów iglastych, jak i liściastych. Jodły lubią czyste powietrze, dlatego wszelkie zanieczyszczenie środowiska źle na nie wpływa. Nie radzą sobie także na glebach suchych, piaszczystych albo zbitych i ciężkich. Silne nasłonecznienie bardzo źle wpływa na jodły, dlatego należy je sadzić w cieniu lub miejscach półcienistych. Nie należy sadzić jodeł również miejscach zbyt wietrznych. Mimo, że jodły pochodzą z chłodnej strefy klimatycznej, mogą przemarzać podczas silnych mrozów, a młode sadzonki nawet podczas przymrozków wiosennych.
Jakie jodły do naszego ogrodu?
Można by rzec, że każda jodła może rosnąc w Twoim ogrodzie, o ile zapewnisz jej ku temu warunki, które wcześniej wymieniałam. Jednak mało kto, dysponuje miejscem, aby pozwolić sobie na posiadanie kilkudziesięciometrowego drzewa. Jednak istnieją inne rodzaje jodeł, które oprócz tego , że są dekoracyjne, mają także zdecydowanie mniejsze rozmiary, a mnogość ich odmian sprawia, że możemy mieć drzewa nieco niższe, o pokroju kulistym, szczepione na pniu, albo o zwisających pędach. Najbardziej lubianymi rodzajami jodeł przez posiadaczy ogrodów są jodła pospolita, kaukaska, kalifornijska i koreańska.
Choroby i szkodniki jodeł.
Jodły mogą być narażona na występowanie chorób i szkodników. Drzewa najczęściej atakowane są przez mszyce. Niekiedy możesz spotkać na jodle pospolitej ochojnika i przędziorka. Z chorób jodły najczęściej są atakowane przez grzyby, takie jak rdza jodłowa i osutka.
Jodła jest drzewem zimozielonym zasługującym na uwagę, a mnogość rodzajów i odmian zaspokoi nawet najwybredniejsze gusty.
Jodła pospolita
JodÅ‚a pospolita – dostojny iglak
Dowiesz się, jakimi cechami charakteryzuje się jodła pospolita, jakie są jej odmiany i gdzie powinniśmy posadzić jodłę pospolitą, aby pięknie rosła.
JodÅ‚a pospolita – znana z naszych lasów.
Jodła pospolita, nazywana także jodłą białą (Abies alba) występuje w stanie naturalnym, na terenach górskich. To zimozielone drzewo pochodzi z Europy i Azji, z terenów chłodnych i wilgotnych. Jodła pospolita kwitnie wiosną, w kwietniu i maju. Na jodle pospolitej pojawiają się wtedy szyszki. Są niezbyt duże w żółtawym kolorze w przypadku szyszek męskich i czerwonawe, nieco większe rodzaju żeńskiego. Jeśli jednak chciałbyś wykorzystać dekoracyjność tych szyszek, to raczej nie znajdziesz ich pod drzewami, jak w przypadku świerka. Szyszki jodły jesienią się rozpadają wysypując nasiona. Igły jodły pospolitej są zielone, nie opadają na zimę i wyrastają na pędach pojedynczo. Jodła wykorzystywana jest w zielarstwie. Z igieł i żywicy wyrabiane są olejki eteryczne oraz preparaty lecznicze. Uzyskiwane z tego drzewa jodły nadaje się do wykorzystania przy produkcji mebli, w przemyśle papierniczym i budowlanym. Młode jodły można wykorzystać jako drzewko bożonarodzeniowym.
Jakie jodły pospolite możesz zasadzić w swoim ogrodzie?
JodÅ‚a pospolita, jakÄ… spotykamy w naszych lasach, rzadko jest sadzona w ogrodach przydomowych z uwagi na osiÄ…ganie przez to drzewo imponujÄ…cych rozmiarów. Dlatego jodÅ‚y można spotkać w ogrodach, w odmianach o nieco niższym pokroju. CzÄ™sto ogrodnicy korzystajÄ… z jodeÅ‚ szczepionych na pniu, które mogÄ… być elementem szerszej kompozycji. Ozdobne odmiany jodÅ‚y niezbyt dobrze sobie radzÄ… w zanieczyszczonym Å›rodowisku i w rejonach o chÅ‚odniejszym klimacie. Do odmian o niższym wzroÅ›cie, dla których bez problemu wygospodarujesz miejsce w ogrodzie należy jodÅ‚a pospolita ‘Pendula’, ‘ Bystricka’, ‘Pyramidalis’. JodÅ‚y te osiÄ…gajÄ… wysokość do 3 metrów, oprócz ‘Penduli’, ale ta odmiana ma pÅ‚aczÄ…cy pokrój i Å›cielÄ…ce siÄ™ pÄ™dy.
Wymagania jodły pospolitej.
Jodła pospolita, mimo, że spotykana w stanie naturalnym w naszych lasach, jest dość wymagająca. Najlepiej czuje się w podłożach żyznych, wilgotnych i próchniczych. Natomiast nie może być uprawiana w miejscach, gdzie gleba jest sucha, piaszczysta albo ciężka i zbita. Najlepszym stanowiskiem dla jodły pospolitej jest miejsce osłonięte od wiatru, cieniste lub półcieniste, ponieważ jodła pospolita źle znosi ostre słońce i upały. Chociaż drzewo to pochodzi z chłodniejszych części Europy i Azji, może przemarzać podczas silnych mrozów, a młodsze sadzonki nawet w czasie wiosennych przymrozków. Przyzwyczajona do natury i czystego powietrza, nie nadaje się do nasadzeń miejskich, ani w miejsca, gdzie będzie narażona na działanie spalin i smogu. Jodła pospolita może być narażona na występowanie chorób i szkodników. Drzewa najczęściej atakowane są przez mszyce. Niekiedy możesz spotkać na jodle pospolitej ochojnika i przędziorka. Z chorób jodły najczęściej są atakowane przez grzyby, takie jak rdza jodłowa i osutka.
Chociaż jodła pospolita bywa kapryśna, jest na tyle pięknym drzewem, że warto dla niej znaleźć odpowiednie miejsce w ogrodzie.
Jodła kalifornijska
JodÅ‚a kalifornijska – najmniej wymagajÄ…ca jodÅ‚a
Dowiesz się, jakie cechy charakterystyczne posiada jodła kalifornijska oraz gdzie i kiedy możemy ją sadzić.
JodÅ‚a kalifornijska – kilka słów o wyglÄ…dzie.
Jodła kalifornijska jest wysokim, dostojnym drzewem o regularnym, wąsko stożkowym pokroju z nieco zaokrąglonym wierzchołkiem. Może dorastać nawet do 40 metrów w zależności od klimatu. Na naszej szerokości geograficznej osiąga wysokość przeważnie do 10 metrów. Rośnie szybko, przyrost roczny jodły kalifornijskiej wynosi około 25 cm. Igły jodły kalifornijskiej są długie i mogą osiągać nawet 7 cm. Są miękkie, łagodnie zakończone i przybierają barwę srebrzysto-zieloną lub nawet niebieskawą. Szyszki jodły kalifornijskiej są średniej wielkości i dochodzą do 13 cm długości, osadzone pionowo i przybierają barwę zieloną, później fioletową. Jesienią nie opadają, tylko rozpadają się uwalniając nasiona.
JodÅ‚a kalifornijska – warunki pod uprawÄ™.
Jak wspomniałam w tytule, jodła kalifornijska w przeciwieństwie do innych rodzajów jodeł, jest stosunkowo mało wymagająca. Mam dość dużą odporność na mróz, suszę oraz zanieczyszczenie środowiska. Jeśli chodzi o warunki glebowe cechuje ją wysoka tolerancja, zatem rośnie dobrze zarówno na glebach o średniej wilgotności, jak i w suchej, ubogiej w składniki odżywcze. Jodła kalifornijska lubi słońce i otwarte, wietrzne przestrzenie.
Odmiany jodły kalifornijskiej
Dla tych, którym przypadÅ‚a do gustu jodÅ‚a kalifornijska, ale martwiÄ… siÄ™ jej wielkimi rozmiarami, mam dobrÄ… wiadomość. IstniejÄ… w sprzedaży odmiany jodÅ‚y kalifornijskiej, których rozmiary sÄ… znacznie mniejsze i z powodzeniem bÄ™dziesz mógÅ‚ takÄ… odmianÄ™ jodÅ‚y kalifornijskiej posadzić nawet w maÅ‚ym ogrodzie. NajpopularniejszÄ… odmianÄ… jodÅ‚y kalifornijskiej jest ‘Compacta’ o wysokoÅ›ci nieprzekraczajÄ…cej 3 metrów. Ma gÄ™sty, nieregularny pokrój i niebieskozielone igÅ‚y. Jeszcze niższÄ… odmianÄ… jodÅ‚y kalifornijskiej jest ‘Nana’, której wysokość nie przekracza 2 metrów. Ma zwarty pokrój i niebieskawe igÅ‚y. JeÅ›li chodzi o koloryt, wartÄ… wzmianki jest odmiana ‘Wintergold’, o zółtozielonej barwie, wybarwiajÄ…ca siÄ™ zimÄ… na kolor żółty.
Na co uważać w przypadku jodły kalifornijskiej?
Tak samo, jak inne jodły, także jodła kalifornijska narażona jest występowanie chorób i szkodników. Często możemy spotkać na jodłach mszyce i przędziorki.
Jodła kalifornijska powinna być nieodzownym elementem dużych ogrodów z uwagi na swoje rozmiary i dostojeństwo. Także niebieskawy koloryt jodły kalifornijskiej może być ciekawym akcentem na tle typowej zieleni. Poza tym jest to wytrzymałe na przeciwności zarówno środowiskowe , jak i klimatyczne, drzewo, co na tle innych jodeł je mocno wyróżnia.
Jodła kaukaska
JodÅ‚a kaukaska – w ozdobach jej do twarzy.
W artykule spróbuję Ci przybliżyć cechy jodły kaukaskiej, jej wymagania co do gleby i stanowiska i na co powinieneś zwrócić uwagę decydując się na posadzenie w ogrodzie tej jodły.
JodÅ‚a kaukaska – informacje podstawowe o drzewie.
Jodła kaukaska jest wysokim strzelistym drzewem, które w środowisku naturalnym może osiągać nawet 30 metrów wysokości. Pochodzi z zachodniej Azji, dzięki czemu zawdzięcza swoją nazwę. Niekiedy jodłę kaukaską nazywamy normandzką. W ogrodach z reguły wysokość jodły kaukaskiej nie przekracza 10 metrów, rośnie jednak dość wolno i po 10 latach osiąga wzrost około 3 metrów. Na początku drzewko ma stożkowy, symetryczny pokrój, by z czasem przybierać formę bardziej kolumnową. Igły jodły kaukaskiej są dość krótkie, sztywne, połyskliwe w kolorze ciemnozielonym i niekłujące. Charakterystyczną cechą jodły kaukaskiej jest jej lekko cytrusowy zapach, który wydobywa się z roztartych igieł. Szyszki jodły kaukaskiej są dosyć duże i dochodzą niekiedy do 20 cm długości . Są łezkowatego kształtu i zwężają się ku górze. Mają kolor zielony, później przebarwiają się na brunatny kolor. Jodła kaukaska kwitnie wiosną, w kwietniu i maju.
JodÅ‚a kaukaska – nieco kapryÅ›na.
Jeśli chcesz posadzić jodłę kaukaską w sowim ogrodzie, pamiętaj, że jest ona dość wymagającym drzewem, jeśli chodzi o wymagania środowiskowe i stanowiskowe. Jodła kaukaska lubi ciepło i ma niekiedy tendencje do przemarzania, zwłaszcza w północnych regionach naszego kraju, gdzie panują surowsze warunki klimatyczne. Młode sadzonki mogą przemarzać również podczas wiosennych przymrozków. Nie lubi też wysuszających, zimnych wiatrów. Jodła kaukaska lubi słońce, ale może rozwijać się także w miejscach bardziej cienistych. Podłoże dla jodły kaukaskiej powinno mieć odczyn kwaśny lub lekko kwaśny, być żyzne i lekko gliniaste. Jodła kaukaska lubi dużą wilgotność powietrza, stąd najwięcej jej rośnie w wilgotnej, ale dość ciepłej Danii. Inną cechą charakterystyczną jodły kaukaskiej jest bark tolerancji na zanieczyszczenie środowiska. W aglomeracjach miejskich lub miejscach, gdzie mamy do czynienia z dużą ilością spalin, jodła kaukaska nie będzie rosła dobrze.
Jodła kaukaska jako drzewko Bożonarodzeniowe.
Jodła kaukaska z uwagi na swój symetryczny pokrój nadaje się na bożonarodzeniowe drzewko, zarówno w ogrodzie, jak i cięte czy w doniczce. Obok świerków, jest to jedno z najbardziej popularnych bożonarodzeniowych drzewek.
Na co jeszcze należy zwrócić uwagę? Jodła kaukaska narażona jest na działanie szkodnika nazywanego obiałką kaukaską. Oprócz tego na jodle kaukaskiej możemy spotkać mszyce, tzw. ochojniki jodłowe. Innymi chorobami nękającymi jodłę kaukaską są choroby grzybowe, m.in. fytoftoroza. Choroba ta powoduje przebarwienia igieł, aż do koloru brązowego jak również hamuje wzrost rośliny. Objawy chorobowe dotykają także pień, który czerwienieje pod pniem oraz korzeni, które zaczynają gnić.
Jodła kaukaska, mimo swoich wymagań jest warta uwagi z uwagi na swój pokrój, który idealnie nadaje się jako bożonarodzeniowe drzewko oraz urozmaicenie innych kompozycji roślinnych, zwłaszcza w okolicach stawów i oczek wodnych.
Jodła koreańska
JodÅ‚a koreaÅ„ska – urok w szyszkach.
Opowiem ci, dlaczego jodła koreańska cieszy się tak dużą popularnością wśród miłośników ogrodów i jakich zasad powinieneś przestrzegać, aby jodła koreańska miała najlepsze warunki do swojego wzrostu.
Poznaj jodłę koreańską
JodÅ‚a koreaÅ„ska (Abies koreana) jak sama nazwa wskazuje, pochodzi z Korei. Ma gÄ™stÄ… koronÄ™ i potrafi osiÄ…gać wysokość nawet powyżej 10 metrów. RoÅ›nie jednak bardzo wolno i zanim uzyska tÄ™ wysokość minie wiele lat. JodÅ‚a koreaÅ„ska ma gÄ™stÄ… koronÄ™ i grube igÅ‚y. SwojÄ… niezwykÅ‚Ä… dekoracyjność zawdziÄ™cza okazaÅ‚ym, niebiesko-fioletowym szyszkom i atrakcyjnym przyrostom wiosennym przybierajÄ…cym barwÄ™ jasnozielonÄ…. IgÅ‚y sosny koreaÅ„skiej sÄ… grube, dorodne i pokryte pod spodem srebrzystÄ… powÅ‚okÄ…. ZaletÄ… jodÅ‚y koreaÅ„skiej jest niewÄ…tpliwie to, że jej najwiÄ™ksza ozdoba i charakterystyczna cecha, czyli szyszki pojawia siÄ™ już kilka lat po posadzeniu sadzonki, w przeciwieÅ„stwie do jodÅ‚y pospolitej, gdzie na szyszki musiaÅ‚byÅ› czekać nawet kilkadziesiÄ…t lat. Do najpopularniejszych odmian jodÅ‚y koreaÅ„skiej możemy zaliczyć jodÅ‚Ä™ koreaÅ„skÄ… ‘Aurea’, charakteryzujÄ…cÄ… siÄ™ żółtawymi przyrostami i krótkimi, miÄ™sistymi igÅ‚ami o barwie zielonożółtej. KolejnÄ… interesujÄ…cÄ… odmianÄ… jest karÅ‚owata odmiana ‘Silberlocke’, która dorasta jedynie do pół metra. Ciekawy pokrój posiada także jodÅ‚a koreaÅ„ska ‘Oberon’ tworzÄ…ca koliste gniazda o wysokoÅ›ci okoÅ‚o 70 cm. Najbardziej odmianÄ… sosny koreaÅ„skiej jest odmiana Veitcha
O czym musisz wiedzieć sadząc jodłę koreańską?
Jodła koreańska, podobnie jak jodła pospolita lubi glebę przewiewną, próchniczą i wilgotną. Lubi także wilgoć w powietrzu dlatego bardzo dobrze się sprawdza przy wszelkich zbiornikach wodnych. Jodła koreańska kiepsko sobie radzi na glebach, suchych, piaszczystych, albo ciężkich i zbitych. Nie nadaje się nasadzeń miejskich i miejscach o silnie zanieczyszczonym powietrzu. Podczas bardzo silnych mrozów może przemarzać. Jodła koreańska lubi miejsca zaciszne, osłonięte od wiatru i niezbyt nasłonecznione. Podobnie jak jodła pospolita, jodła koreańska może być atakowana przez mszyce i przędziorki. W przypadku chorób, może być narażona na choroby grzybowe, takie jak rdza jodłowa oraz osutka.
Jodła koreańska już jako samodzielne drzewo prezentuje się bardzo pięknie, z uwagi na dekoracyjne szyszki, których może pojawić się bardzo wiele i wyglądają na niej niczym bombki. Nie mniej jednak może być, zwłaszcza w odmianach karłowatych i szczepionych na pniu, częścią większej kompozycji. Bardzo dobrze komponuje się z wrzosami i wrzoścami, a także jako część kompozycji skalniaków. Jodła koreańska to drzewo obok którego nie sposób przejść obojętnie, dlatego jest godna polecenia dla każdego miłośnika ogrodów.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz