Integrowana ochrona roślin nakłada na profesjonalnych użytkowników środków ochrony roślin (ś.o.r.), obowiązek stosowania tych produktów wyłącznie w uzasadnionych przypadkach. W okresie wegetacji roślin wykluczone jest obecnie profilaktyczne używanie zoocydów. W obowiązkowych ewidencjach zabiegów ochrony należy także bezwzględnie zamieszczać informacje dotyczące powodu przeprowadzenia zabiegów. Zazwyczaj decyzja powinna być wynikiem stwierdzenia przekroczenia przez populację szkodnika progu ekonomicznego zagrożenia.
Uniknąć strat
Aby przekonać się o tym, że próg ekonomicznego zagrożenia został przekroczony, należy używać narzędzi pomocnych w potwierdzeniu tego faktu. Do najprostszych należą różnego typu pułapki – barwne, zapachowe, feromonowe, pokarmowe (tabela). Każdy profesjonalny sadownik powinien zatem korzystać z tego udogodnienia, szczególnie że jest ono przydatne także do identyfikacji szkodników, szacowania liczebności populacji, ustalenia optymalnego terminu zabiegu. Można się oczywiście wspierać sygnalizacjami (mass media, ODR, PIORiN, IOR–PIB, komercyjni doradcy), jednak zmienność występowania i rozwoju szkodników (zależna od przebiegu warunków atmosferycznych, głównie temperatury) w obrębie jednego sadu bywa tak duża, że radziłabym prowadzenie indywidualnego monitoringu w obrębie poszczególnych kwater.
O tym, że szkodnik obecny jest w uprawie, można oczywiście przekonać się po zaobserwowaniu osobników (różnych stadiów rozwojowych), bądź objawów żerowania. W obu przypadkach podjęcie decyzji o zabiegu w takich momentach jest już bardzo spóźnione i efekty ochrony bywają niesatysfakcjonujące. Uszkodzeń owoców roślina już nie zregeneruje, rany może oczywiście zabliźnić, ale takie owoce nie będą stanowiły towaru handlowego najwyższej jakości. Nie nadają się także do przechowywania. Mogą one być zbyte jedynie jako produkt przemysłowy.
Szkody, z jakimi miewamy do czynienia po wystąpieniu agrofagów, nie są wyłącznie bezpośrednie. Często pośrednia szkodliwość jest znacznie bardziej niebezpieczna – wiele agrofagów (w tym spora grupa owadów) jest wektorami chorób wirusowych i fitoplazmatycznych roślin. O ile zniszczenie populacji szkodnika jest możliwe, o tyle w Polsce nie ma zarejestrowanych środków, którymi można by wyleczyć rośliny z chorób wirusowych bądź fitoplazmatycznych.
Rozmieszczenie określonych pułapek w poszczególnych kwaterach sadu i systematyczna ich kontrola są wskazane w celu podjęcia decyzji o rozpoczęciu ochrony w strategicznym terminie, gwarantującym najwyższą skuteczność zabiegu.
Przykłady pułapek, dostępnych komercyjnie, do monitoringu wybranych szkodników
Monitorowany szkodnik
|
Nazwa pułapki
|
Typ
|
Termin zainstalowania pułapek*
|
Drosophila suzukii
(‘muszka plamoskrzydła’) |
Drosophhila suzukii [VARL]
|
pułapka pokarmowa/zapachowa
|
początek dojrzewania owoców pestkowych
|
Miodówki gruszowe (Psylloidea)
|
Żółte tablice lepowe
|
lepowa/żółta
|
przed kwitnieniem (połowa kwietnia – połowa maja) i po kwitnieniu
|
Mszyce (Aphididae)
| |||
Nasionnica trześniówka
(Rhagoletis ceras) |
Ekolep żółty
|
lepowa/żółta
|
połowa/koniec maja – połowa lipca
|
Rhagoletis cerasi[PALz]
| |||
Pułapki zapachowe lepowe
na nasionnicę trześniówkę |
lepowa/wabik zapachowy
| ||
Rhagoletis cingulata(nasionnica)
|
Rhagoletis cingulata [PALz]
|
lepowa/żółta
| |
Ogrodnica niszczylistka
(Phyllopertha horticola) |
HORTODOR
|
feromon
|
koniec maja – czerwiec
|
Owocnice
(Hoplocampaspp.) |
Ekolep biała
|
lepowa/biała
|
faza różowego pąka (jabłonie)/białego pąka (śliwy) – koniec kwitnienia
|
Białe tablice lepowe
| |||
Hoplocampa spp. [PALf]
| |||
Owocówka jabłkóweczka
(Cydia pomonella) |
POMODOR
|
feromon
|
I pokolenie – 1. dekada maja do połowy czerwca
II pokolenie – od lipca lub przez cały okres lotu motyli – od 1. dekady maja |
Zestaw standardowy na owocówkę jabłkóweczkę
|
feromonowa/trójkątna
| ||
Deltastop CP
| |||
Cydia pomonella[RAG]
| |||
KreyoMET TRAP
|
feromonowa/fotografująca,
z automatycznym podłączeniem do komputera | ||
Owocówka południóweczka
(Grapholita molesta) |
Deltastop GM
|
feromonowa/trójkątna
|
W Polsce zwójka ta nie występuje. Jest jednak stwierdzana (wg służb fitosanitarnych Federacji Rosyjskiej) w przesyłkach polskich jabłek. Od dwóch lat prowadzony jest monitoring na terenie naszego kraju. Nie stwierdzono ani jednego osobnika. Na Węgrzech pułapki wywiesza się na początku kwietnia. Lot motyli 2 lub 3 pokoleń trwa od połowy kwietnia do połowy września. W warunkach klimatycznych Polski motyle pojawiałyby się znacznie później. Być może z początkiem maja.
|
Grapholita molesta [RAG]
| |||
Owocówka śliwkóweczka
(Grapholita funebrana) |
GRAPODOR
|
feromon
|
przez cały okres lotu motyli – od początku maja
|
Zestaw standardowy na owocówkę śliwkóweczkę
|
feromonowa/trójkątna
| ||
Deltastop GF
| |||
Grapholita funebrana [RAG]
| |||
Płatkówka pstrocineczka
(Hedya nubiferana) |
Deltastop HN
|
feromonowa/trójkątna
|
przez cały okres lotu motyli – od połowy maja do połowy sierpnia
|
Hedya nubiferana[RAG]
| |||
Przeziernik jabłoniowiec
(Synanthedon myopaeformis) |
MYOPODOR
|
feromon
|
przez cały okres lotu motyli – od 2. dekady maja do początku sierpnia
|
Synanthedon myopaeformis[RAG, VARs+]
|
feromonowa/trójkątna
i kominowa | ||
Skośnik brzoskwiniaczek
(Anarsia lineatella) |
ANARODOR
|
feromon
|
I pokolenie – od 3. dekady maja do połowy lipca
II pokolenie – od końca lipca do połowy września |
Zestaw standardowy na skośnika brzoskwiniaczka
|
feromonowa/trójkątna
| ||
Anarsia lineatella[RAG]
| |||
Wydłubka oczateczka
(Spilonota ocellana) |
SPILODOR
|
feromon
|
przez cały okres lotu motyli – od końca maja
|
Zestaw standardowy na wydłubkę oczateczkę
|
feromonowa/trójkątna
| ||
Deltastop SO
| |||
Spilonota ocellana [RAG]
| |||
Toczyk gruszowiaczek
(Leucoptera scitella, syn. L. xitella) |
Zestaw standardowy na toczyka gruszowiaczka
|
feromonowa/trójkątna
|
I pokolenie – faza zielonego pąka
II pokolenie – 1. dekada lipca |
Leucoptera scitella [RAG]
| |||
Trociniarka torzyśniad
(syn. torzyśniad kasztanówka;Zeuzera pyrina) |
Zeuzera pyrina[VARb3]
|
feromonowa/tunelowa/barwna/attract&kill
|
koniec czerwca – sierpień
|
Trociniarka czerwica
(Cossus cossus) |
Cossus cossus[VARb3]
|
koniec maja – lipiec
| |
Zwójka bukóweczka
(Pandemis heparana) |
Zestaw standardowy na zwójkę bukóweczkę
|
feromonowa/trójkątna
|
przez cały okres lotu motyli – od połowy czerwca do sierpnia
|
Deltastop PH
| |||
Pandemis heparana [RAG]
| |||
Zwójka koróweczka
(Enarmonia formosana) |
ENARODOR
|
feromon
|
przez cały okres lotu motyli – od połowy maja
|
Zestaw standardowy na zwójkę koróweczkę
|
feromonowa/trójkątna
| ||
Enarmonia formosana [RAG]
| |||
Zwójka rdzaweczka
(Archips podana) |
ARCHODOR
|
feromon
|
przez cały okres lotu motyli – od końca maja
|
Zestaw standardowy na zwójkę rdzaweczkę
|
feromonowa/trójkątna
| ||
Archips podana[RAG]
| |||
Zwójka różóweczka
(Archips rosana) |
ROSODOR
|
feromon
|
przez cały okres lotu motyli – od połowy czerwca do końca lipca
|
Zestaw standardowy na zwójkę różóweczkę
|
feromonowa/trójkątna
| ||
Archips rosana[RAG]
| |||
Zwójka siatkóweczka
(Adoxophyes orana) |
ADOXODOR
|
feromon
|
przez cały okres lotu motyli – od końca maja
|
Zestaw standardowy na zwójkę siatkóweczkę
|
feromonowa/trójkątna
| ||
Deltastop AO
| |||
Adoxophyes orana [RAG]
|
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz